Το παιδί είναι απαραίτητο να έχει λίγο χρόνο για τον εαυτό του

Όλα τα μικρά επιζητούν την παρουσία των γονιών τους στο παιχνίδι τους. Έχουν, όμως, εξίσου ανάγκη και από τον δικό τους χρόνο, πέρα απ’αυτόν που μοιράζονται με τους άλλους. Αυτές οι μοναχικές στιγμές είναι σημαντικές για να εξασκήσουν τις νέες ικανότητες που έχουν αποκτήσει και να τις αφομοιώσουν. Παράλληλα, αποτελούν θαυμάσιο μέσον για να <<παίξουν>> όσα έχουν ζήσει μέσα στην ημέρα και να τους δώσουν νόημα. Ωστόσο, ορισμένα παιδιά απαιτούν συνεχώς την παρουσία ή την παρέμβαση και δείχνουν ανίκανα να παίξουν μόνα τους, γεγονός που τελικά αποδεικνύεται ιδιαίτερα κουραστικό για τους γονείς.

Παρόλο που μας διαβεβαιώνει με όλη του τη δύναμη ότι θέλει να είναι μόνος του, όταν πάμε να τον βοηθήσουμε, ο Πέτρος, τριών ετών, φαίνεται ακόμα πολύ εξαρτημένος ως προς τις δραστηριότητές του. Η μητέρα του νιώθει εξαντλημένη από τις συνεχείς απαιτήσεις του. Θα ήθελε να τον παροτρύνει ν΄αποκτήσει περισσότερη αυτονομία, χωρίς όμως να τον αποθήσει ή να τον στεναχωρήσει. Τι να κάνει;

Πρώτα πρώτα πρέπει να καταλάβετε, γιατί ορισμένα παιδιά δυσκολεύονται να παίξουν μόνα τους

Όταν το παιδί αισθάνεται ότι δεν βλέπει αρκετά τους γονείς του

Αν έχει την εντύπωση ότι δεν έχει αρκετό χρόνο για να παίξει και να βρεθεί με τους γονείς του, το παιδί θα έχει την τάση, όταν αυτοί είναι εκεί, να ζητάει την ενεργητική τους παρέμβαση σε όλες του τις δραστηριότητες.

Η λέξη “αρκετά” είναι προφανώς δύσκολο να εκτιμηθεί, επειδή τα παιδιά έχουν διαφορετικές ανάγκες. Το ουσιαστικό είναι να αισθάνονται ότι τ’αγαπούν αρκετά και ότι είναι ενδιαφέροντα και να είναι σίγουρα ότι οι γονείς τους θα είναι εκεί, όταν τους έχουν ανάγκη, τόσο στην καθημερινή τους ζωή όσο και μακροπρόθεσμα.

Η έλλειψη της συνήθειας

Σημαντική αιτία που τα μικρά παιδιά δεν ξερουν να παίζουν μόνα τους, αποτελεί ο μέχρι τότε τρόπος ζωής τους. Όσα πήγαν σε παιδικό σταθμό (και σε μικρότερο βαθμό όσα έζησαν με βρεφοκόμο) κι έπειτα στο νηπιαγωγείο, είχαν πάντα στη διάθεσή τους κάποιον για να παίξει μαζί τους.

Σ’ ένα συλλογικό σχήμα, οι δραστηριότητες είναι οργανωμένες στη βάση των ομάδων, ακόμα κι αν το κάθε παιδί μπορεί νάνταποκριθεί με το δικό του προσωπικό τρόπο. Κάθε λεπτό της ημέρας οργανώνεται μια δραστηριότητα, στη διάρκεια της οποίας ένας ενήλικας και οι φίλοι είναι εκεί για να το συντροφεύσουν στο παιχνίδι του. Ανάλογες κινήσεις περιμένει να γίνονται και στο σπίτι.

Αίσθημα ανασφάλειας

Τέλος, ορισμένα παιδιά, επειδή περνούν κάποια δύσκολη περίοδο, αισθάνονται ανασφάλεια και ζητούν την παρουσία των ενηλίκων. Αυτή η συμπεριφορά είναι προσωρινή και περνά αν οι γονείς έχουν εμπιστοσύνη στο παιδί και ξέρουν να το καθησυχάζουν, χωρίς να γίνονται υπερπροστατευτικοί.

Στη συνέχεια διαλέξτε τη στρατηγική σας

Η δεύτερη κίνηση που πρέπει να κάνετε, είναι να επιλέξετε ανάμεσα σε διάφορες στρατηγικές, ν’ αποφασίσετε, δηλαδή, ποια θα εφαρμόσετε, ώστε να παροτρύνετε το παιδί να είναι περισσότερο αυτόνομο στο παιχνίδι του.

*Ορίστε κάποιες στιγμές μέσα στην ημέρα, για παράδειγμα το βράδυ πριν από τον ύπνο, κατά τις οποίες θα ξέρει ότι έχει όλη σας την προσοχή και μάλιστα αποκλειστικά και ότι θα μπορεί να παίξει μαζί σας. Αυτά τα τακτικά ραντεβού θα απιτελέσουν σύντομα μέρος της καθημερινής του ρουτίνας, θα του ενισχύσουν το αίσθημα ασφάλειας και θα γίνουν γρήγορα πολύ σημαντικά γι’αυτό, αποζημιώνοντάς το για την έλλειψη διαθεσιμότητάς σας τον υπόλοιπο καιρό. Θα τα περιμένει με ανυπομονησία.

*Αν δεν είστε διαθέσιμοι να παίξετε με το παιδί σας τη στιγμή που το ζητάει, μάθετέ του να κάνει υπομονή, μέχρι τη στιγμή που θα μπορέσετε ν’ ανταποκριθείτε. Δώστε του, για παράδειγμα, ραντεβού “μετά το μπάνιο” και βάλτε, αν χρειάζεται, το ξυπνητήρι να σας το… υπενθυμίσει! Όταν, όμως, έρθει εκείνη η στιγμή, μην το απογοητεύσετε! Τηρήστε ό,τι του υποσχεθήκατε.

*Ζητήστε του να φέρει ένα παιχνίδι, ένα παζλ για παράδειγμα, και να καθίσει κοντά σας. Συχνά, τα παιδιά έχουν ανάγκη από την παρουσία του ενήλικα, αλλά όχι απαραίτητα κι από την ενεργό συμμετοχή του. Καθησυχασμένο δίπλα σας θα μπορεί να παίξει για πολλή ώρα, χωρίς να σας ενοχλήσει σ’ αυτό που κάνετε.

Το παιδί, όταν του έχετε ενισχύσει “σφαιρικά” το αίσθημα ανεξαρτησίας και εσωτερικής ασφάλειας, θα δεχτεί σταδιακά να παίξει μόνο του. Γι’ αυτό και είναι σημαντικό να το παροτρύνετε, αρχίζοντας, μερικές φορές, κάποια δραστηριότητα μαζί του. Ή να το ενθαρρύνετε και να το συγχαίρετε κάθε φορά που τα καταφέρνει σε κάτι.

Απόσπασμα από το βιβλίο “Οι γονείς ρωτούν- Οι ψυχολόγοι απαντούν” της Anne Bacus