Η Ελληνίδα μάνα: Από την Μινωική εποχή & την Σπάρτη, τον πόλεμο, την μετανάστευση, τη σύγχρονη εποχή
Ελληνίδα μάνα. Μια λέξη ιερή που «κρύβει» μέσα της την ίδια την αξία της ζωής. Στο ποίημα του «Ελληνίδα μητέρα», ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός γράφει για τις αξίες και την ψυχή της Ελλάδας που η μάνα «περνά» στα παιδιά της.
Από τη Μινωική Κρήτη μέχρι την Αρχαία Σπάρτη, στον πόλεμο, τη μετανάστευση και τη σύγχρονη εποχή, η μάνα διαδραματίζει έναν σημαντικό ρόλο που σχετίζεται με τη δομή της ίδιας μας της κοινωνίας. Με αφορμή τη Γιορτή της Μητέρας, αξίζει να κάνουμε μια αναδρομή στο παρελθόν για να τιμήσουμε την Ελληνίδα μάνα και τον ιερό θεσμό της μητρότητας.
Η μάνα στην Μινωική Κρήτη
Στη Μινωική Κρήτη η Θεά-Μητέρα ήταν η κύρια θεότητα η οποία εξουσίαζε όλες τις μορφές ζωής. Ως θεά της γονιμότητας είχε για σύμβολό της τον ταύρο. Το γεγονός αυτό μας επιτρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τη σημαντική θέση που είχε η γυναίκα στη Μινωική Κρήτη. Η γυναίκα-μητέρα που δίνει ζωή στον κόσμο είναι μια ισχυρή φιγούρα που έχει ίδιες ελευθερίες και ίδια δικαιώματα µε τους άνδρες.
Αρκεί μια ματιά σε ένα από τα αγαλματίδια που έχουν βρεθεί για τη θεά μητέρα για να κατανοήσει κανείς τη δύναμή της. Η γυναίκα με τα φίδια, η θεά της γονιμότητας, η δημιουργός. Εκείνη έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στη Μινωική Κρήτη.
Η μάνα στην Αρχαία Σπάρτη
Σημαντικός ήταν και ο ρόλος της γυναίκας στην Αρχαία Σπάρτη και η μητρότητα στην κοινωνία αυτή καταλάμβανε εξέχουσα σημασία! Σε αντίθεση με την Αθήνα ή άλλες πόλεις της αρχαιότητας, η μητέρα στη Σπάρτη είχες πολλές αρμοδιότητες και ήταν εκείνη που κρατούσε το σπίτι όταν ο άντρας έλειπε μακριά για να πολεμήσει. Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι όταν κάποτε κάποιος ειρωνεύτηκε τις Σπαρτιάτισσες, η Γοργώ, σύζυγος του Λεωνίδα, απάντησε: «Κυριαρχούμε στους άντρες μας γιατί είμαστε οι μόνες που γεννάμε άντρες».
Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το περίφημο «ἢ τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς». Με αυτή την έκφραση αποχαιρετούσαν οι Σπαρτιάτισσες τους γιους τους, όταν εκείνοι πήγαιναν στον πόλεμο. Η Σπαρτιάτισσα μάνα δεν έκλαιγε όταν το παιδί της έφευγε για τη μάχη, απλά του ζητούσε να επιστρέψει σπίτι του είτε ζωντανός με την ασπίδα του, είτε νεκρός πάνω σε αυτή.
Η Ελληνίδα μάνα στον πόλεμο
Το τι σημαίνει «Ελληνίδα μάνα» το καταλαβαίνει κανείς αν διαβάσει για την Ελλάδα του 1940. Με πνεύμα αυτοθυσίας και ηρωισμό οι μανάδες κουβαλούσαν πολεμοφόδια και τρόφιμα στο μέτωπο, ενώ ήταν πάντα στο πλευρό των τραυματιών. Η Ελληνίδα μάνα αποχαιρετούσε το παιδί της για τον πόλεμο και ήταν έτοιμη να πολεμήσει και εκείνη για την πατρίδα και την ελευθερία.
Μπορεί να πει κανείς ότι οι Ελληνίδες μανάδες ήταν οι αφανείς ηρωίδες του έπους του ’40, όπως η Ελένη Ιωαννίδου, μια από τις χιλιάδες μητέρες που έχασε το παιδί της στον πόλεμο αλλά παρά τον πόνο της, έστειλε ένα τηλεγράφημα στον τότε πρωθυπουργό της Ελλάδας, Αλέξανδρο Κορυζή, για να του πει ότι θα θυσίαζε και τα υπόλοιπα παιδιά της για την πατρίδα.
Η μάνα και η ξενιτιά
Η Ελληνίδα μάνα ξέρει καλά τι σημαίνει ξενιτιά. Από τις αρχές του περασμένου αιώνα εκατοντάδες χιλιάδες μανάδες αποχαιρέτησαν τα παιδιά τους που αποφάσισαν να φύγουν από την πατρίδα για ένα καλύτερο «αύριο». Δυστυχώς, αυτή η ιστορία επαναλαμβάνεται και σήμερα. Στην Ελλάδα της κρίσης οι νέοι ανοίγουν τα «φτερά» τους και πετούν προς άλλες χώρες. Εκεί ελπίζουν ότι θα βρουν και θα πάρουν ό,τι τους αξίζει. Ο καημός της μάνας που μένει πίσω είναι μεγάλος, ωστόσο, ξέρει πώς να τον αντέχει, πώς να κοιμάται και να ξυπνά μαζί του, πώς να τον υπομένει, προσμένοντας απλά να δει ή να ακούσει ξανά το παιδί της, ελπίζοντας ότι μια μέρα αυτό θα επιστρέψει στο σπίτι του, στην πατρίδα του, στην αγκαλιά της.
Η μάνα στην Ελλάδα του σήμερα
Η Ελληνίδα μάνα ήταν και θα είναι το στήριγμα της ελληνικής οικογένειας και της ίδιας της κοινωνίας. Παραδοσιακές ή μοντέρνες, οι μητέρες στην Ελλάδα του σήμερα «θυσιάζονται» καθημερινά για να μεγαλώσουν τα παιδιά τους, με ό,τι κι αν αυτό συνεπάγεται. Η καθημερινότητά είναι δύσκολη, κυρίως για μια εργαζόμενη μητέρα, ωστόσο, εκείνη δίνει το 100% του εαυτό της για να προσφέρει στα παιδιά της όλα όσα χρειάζονται και την ίδια ώρα να τους μεταφέρει τις αξίες οι οποίες θα τους χρειαστούν στη ζωή. Η σύγχρονη Ελληνίδα μάνα είναι μια ηρωίδα που δίνει κάθε μέρα πολλές, μικρές και μεγάλες «μάχες» για να ανταπεξέλθει στον όμορφο και σπουδαίο αυτόν ρόλο.
Όπως στην αρχαιότητα, έτσι και στην σύγχρονη εποχή, η μητέρα γιορτάζεται και λατρεύεται και παραμένει το πιο σημαντικό πρόσωπο στην οικογένεια και την κοινωνία. Η μητρότητα είναι ένα δώρο που πρέπει να γιορτάζεται κάθε μέρα! Η Ελληνίδα μάνα το αξίζει!
Από: mothersblog.gr
Αφιέρωμα στην Ελληνίδα Μάνα – Η μητρότητα στη νεοελληνική τέχνη