Ένα άρθρο προετοιμασία για το σεμινάριο γονέων την επόμενη εβδομάδα! Σας περιμένουμε!!!
Όπως αναφέρει ο Αριστοτέλης στα Ηθικά Νικομάχεια
το να είσαι οργισμένος είναι εύκολο. Το να εξοργιστείς όμως με το σωστό άτομο, για το σωστό λόγο, στο σωστό βαθμό, τη σωστή στιγμή, για το σωστό σκοπό και με το σωστό τρόπο, αυτό είναι δύσκολο.
Η θεωρία της συναισθηματικής νοημοσύνης έγινε ευρέως γνωστή από τον Daniel Goleman,
- Ο Dr. Goleman, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαντ βρήκε μέσα από πολυετείς έρευνες ότι η Συναισθηματική Νοημοσύνη (EQ) σε σύγκριση με τεχνικές γνώσεις και με το δείκτη νοημοσύνης (IQ) είναι δύο φορές πιο σημαντικός παράγοντας στην επαγγελματική επιτυχία των εργαζομένων.
Τι είναι όμως Συναισθηματική Νοημοσύνη (EQ);
- Η συναισθηματική νοημοσύνη (emotional intelligence) αναφέρεται στην ικανότητα του ατόμου να αναγνωρίζει και να κατανοεί τα συναισθήματα τόσο τα δικά του όσο και των άλλων, να τα χειρίζεται αποτελεσματικά και να δημιουργεί διαρκώς κίνητρα για τον εαυτό του.
- Σύμφωνα με τον Dr. Goleman, ένα άτομο με μέτριο IQ και υψηλό ΕQ μπορεί να είναι περισσότερο πετυχημένο από ένα ιδιαίτερα ευφυές άτομο, αρκεί να καλλιεργήσει τη συναισθηματική του νοημοσύνη!
Τα 5 “συστατικά” της Συναισθηματικής Νοημοσύνης
Για να φύγουμε λίγο από την θεωρία, και να μπούμε σε περισσότερο πρακτικά θέματα που αφορούν την εφαρμογή της έννοιας της Συναισθηματικής Νοημοσύνης στο επιχειρηματικό πεδίο, θα δούμε τις 5 “συναισθηματικές δεξιότητες” που αποτελούν την πρώτη ύλη της έννοιας της συναισθηματικής νοημοσύνης. Αυτές είναι:
- Η Αυτοεπίγνωση (self-awareness): αναφέρεται στην επίγνωση των συναισθημάτων, στην αυτοαξιολόγηση, και την αυτοπεποίθηση
- O Αυτοέλεγχος (self-regulation): αναφέρεται στην αυτοπειθαρχία, την αυτορύθμιση, την αξιοπιστία, την ευσυνειδησία, την προσαρμοστικότητα, και την καινοτομία
- Τα Κίνητρα συμπεριφοράς (motivation): η τάση προς επίτευξη στόχων, η δέσμευση, η πρωτοβουλία, και η αισιοδοξία
- Η Ενσυναίσθηση (empathy): η ικανότητα κατανόησης των άλλων, ο προσανατολισμός στην παροχή υπηρεσιών, η ενίσχυση της ανάπτυξης των άλλων, ο σωστός χειρισμός της διαφορετικότητας
- Οι Κοινωνικές δεξιότητες (social skills): πρόκειται για δεξιότητες επιρροής, επικοινωνίας, ηγεσίας, καταλυτικής δράσης όσον αφορά την αλλαγή, χειρισμός διαφωνιών, καλλιέργεια δεσμών, συνεργασία, ομαδικότητα
Σε αυτό το σημείο οφείλουμε να επισημάνουμε ότι η διανοητική νοημοσύνη (IQ) και η συναισθηματική νοημοσύνη (EQ) είναι δύο διακριτές και ξεχωριστές ικανότητες του ανθρώπου. Ωστόσο, συνδέονται μεταξύ τους καθώς η μία συμπληρώνει την άλλη.
Διαφορές μεταξύ IQ και EQ
* Ο δείκτης IQ αφορά στο αριθμητικό, γνωστικό κομμάτι, ενώ ο δείκτης EQ σχετίζεται με τα συναισθήματα.
* Η διανοητική νοημοσύνη είναι κάτι προκαθορισμένο από τη γέννηση του ανθρώπου, που εξελίσεται μέχρι κάποια ηλικία και σταματά, ενώ η συναισθηματική νοημοσύνη είναι κάτι το οποίο μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε ηλικία
* Το IQ ελέγχει τη λογική, ενώ το EQ τα συναισθήματά μας τόσο απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό όσο και απέναντι στους άλλους
* Το IQ επηρεάζει ελάχιστα τις σχέσεις μας με τους άλλους, ενώ το EQ παίζει καθοριστικό ρόλο στις σχέσεις μας με τους άλλους
* Το IQ είναι απαραίτητο για τη διεκπεραίωση κάθε μορφής εργασίας, ενώ το EQ είναι απαραίτητο για τη διαχείριση κάθε μορφής σχέσης.
Πως να βελτιώσετε την συναισθηματική σας νοημοσύνη
Για να βελτιώσει κανείς τη συναισθηματική του νοημοσύνη χρειάζεται μεγάλη υπομονή και κυρίως θέληση. Μερικοί τρόποι είναι οι εξής:
* Αναγνωρίστε τα συναισθήματά σας.
* Αναλάβετε την ευθύνη των συναισθημάτων σας
* Προσπαθήστε να προβλέψετε τα συναισθήματά σας
* Προσπαθήστε να είστε λιγότερο επιθετικοί
Όσο σημαντικές είναι οι παραπάνω έννοιες για τους ενήλικες άλλο τόσο είναι για τους μικρούς μας ήρωες, τα παιδιά. Οι γονείς συχνά ενδιαφέρονται και ανησυχούν για τις γνωστικές και ακαδημαϊκές δεξιότητες των παιδιών τους ενώ συχνά παραβλέπουν τη συναισθηματική τους ανάπτυξη. Έρευνες παρά ταύτα καταδεικνύουν πως παιδιά με επαρκώς ανεπτυγμένη τη Συναισθηματική Νοημοσύνη τα καταφέρνουν πολύ καλύτερα τόσο στις σχολικές/ ακαδημαϊκές τους επιδόσεις όσο και στην κοινωνική τους αλληλεπίδραση (John Gottman).
Ποια είναι όμως τα συστατικά της Συναισθηματικής Νοημοσύνης;
Ικανότητα Προσαρμογής:
- Επίλυση προβλημάτων
- Ευελιξία
- Θέαση Πραγματικότητας
Ενδοπροσωπικές Ικανότητες:
- Συναισθηματική Αυτεπίγνωση
- Δυναμισμός
- Αυτονομία
- Αυτό- εκτίμηση
- Αυτενέργεια (να μπορεί το παιδί να θέτει στόχους, να ενεργεί γι’ αυτούς/εκπλήρωση προοπτικών)
Διαπροσωπικές Ικανότητες:
- Ενσυναίσθηση (κατανόηση των σκέψεων & συναισθημάτων των άλλων/τα παιδιά αναπτύσσουν επαρκώς αυτήν την ικανότητα μετά την ηλικία των 7 ετών)
- Κοινωνική υπευθυνότητα
- Διαπροσωπική επαφή & σχέσεις (διαμόρφωση & διατήρηση στέρεων σχέσεων με συνομηλίκους)
Διαχείριση Αγχογόνων Καταστάσεων:
- Αντοχή (διατήρηση ελέγχου σε στρεσσογόνες καταστάσεις/μη υπερβολικές αντιδράσεις/κατάλληλη ανταπόκριση)
- Έλεγχο των Παρορμήσεων (αποφυγή να ενεργεί το παιδί με τρόπο που μπορεί να βλάψει τον εαυτό του ή τους άλλους ακόμη & όταν είναι θυμωμένο)
Γενική Διάθεση:
- Ευτυχία (βίωμα ικανοποίησης για τον εαυτό του & για τη ζωή/θετικό πνεύμα)
- Αισιοδοξία
Πώς μπορούν οι γονείς να ενισχύσουν τη Συναισθηματική Νοημοσύνη του παιδιού τους;
- Παροτρύνετε το παιδί σας να παρατηρήσει και να αναγνωρίσει πως συμπεριφέρεται στους γύρω του. Ενισχύστε με συζήτηση και παίξιμο ρόλων το συναίσθημα που θέλετε να προωθήσετε.
- Βοηθήστε το παιδί να κάνει μια αυτό- αξιολόγηση για να αναγνωρίσετε πως βλέπει τον εαυτό του. Χρησιμοποιήστε ένα mini- ερωτηματολόγιο (με παιγνιώδη διάθεση) και ρωτήστε ό, τι μπορείτε να σκεφτείτε, π.χ. Τι σε κάνει ευτυχισμένο/δυστυχισμένο;/ Υπάρχουν στιγμές που νιώθεις αδύναμος; Γιατί;/ Τι σε θυμώνει; /Τι θα σκεφτείς να κάνεις αν κάποιος σε χτυπήσει;
- Παρατηρήστε τις αντιδράσεις του παιδιού σε αγχογόνες καταστάσεις. Γίνεται ευερέθιστο/ανήσυχο;/ Κατηγορεί συνεχώς τους άλλους;/ Δεν αναλαμβάνει ποτέ την ευθύνη των πράξεών του;/ Τι το βοηθάει να ηρεμεί;
- Βοηθήστε το παιδί σας να αναλάβει τις ευθύνες των πράξεών του. Συζητήστε μαζί του για το πως οι πράξεις του επηρεάζουν τους άλλους ανθρώπους. Μάθετέ το να σκέφτεται για τις πράξεις που έχει κάνει.
- Το σημαντικότερο: οι πράξεις των παιδιών είναι ο καθρέφτης των πράξεων των ενηλίκων. Ας δώσουμε στα παιδιά μας εκείνο το πρότυπο συμπεριφοράς που τους αξίζει.