Στρουμφάκια | Πρότυπος Παιδικός Σταθμός – Νηπιαγωγείο
  • Μήνυμα διεύθυνσης
  • Πληροφορίες
    • Η έμπνευση μας
    • Ασφαλείς και υγιείς
    • Εγκαταστάσεις
    • Εκστρατείες
    • Βραβεύσεις
  • Multimedia
    • Φωτογραφικό υλικό
    • Βίντεο
    • Άρθρα
    • Οι διαδικτυακές ιστορίες μας!
    • e-παραμύθια
  • Ανακοινώσεις
    • Δραστηριότητες
  • Επικοινωνία

 

Η Μητρότητα στη Νεοελληνική Τέχνη

7 Μαΐου 2015
mana«Το θέμα της μητρότητας απαντά στον 19ο αιώνα σε τρεις θεματικές ενότητες: στην προσωπογραφία, στην ηθογραφία και τη θρησκευτική ζωγραφική, η οποία, είτε συνεχίζει εξασθενημένη τη μεταβυζαντινή παράδοση, είτε την εκσυγχρονίζει σύμφωνα με τα δυτικά πρότυπα, ιδιαίτερα στην Επτανησιακή σχολή. Οι ομαδικές προσωπογραφίες που απεικονίζουν συμπλέγματα με μητέρες και παιδιά έχουν αστικό χαρακτήρα και εμπνέονται τις περισσότερες φορές από τις στημένες πόζες των πρώιμων φωτογραφιών σε στούντιο… Έτσι, το πορτρέτο χάνει την πρωτοτυπία, το ψυχολογικό βάθος και τη συμπύκνωση χρόνου που διέθεταν τα ανάλογα έργα ζωγράφων όπως ο Τιτσιάνο, ο Βελάσκεθ, ο Ρέμπραντ, για να αναφέρουμε μόνο μερικά επιφανή παραδείγματα. Γεώργιος Ιακωβίδης (1853-1932), Η σύζυγος του καλλιτέχνη με τον γιο τους, 1895, λάδι σε μουσαμά, 109 x 75 εκ. Συλλογή Ιδρύματος Ε. Κουτλίδη
cebcceb1cebdceb12

Παρ’ όλα αυτά μερικοί ζωγράφοι της Σχολής του Μονάχου έδωσαν έξοχα παραδείγματα, όπου το βαθύ αίσθημα που συνδέει μητέρες και παιδιά βρίσκει τον τρόπο να εκφραστεί, παρακάμπτοντας μικροαστικές συμβάσεις και ακαδημαϊκούς τύπους. Σ’ αυτόν τον τομέα διέπρεψε ο Γεώργιος Ιακωβίδης, έξοχος τεχνίτης και διεισδυτικός εκφραστής της ψυχολογίας του παιδιού και των πολύπλοκων σχέσεων με τη μητέρα αλλά και με την τρίτη ηλικία, τους παππούδες και τις γιαγιάδες.
[…] Η ηθογραφία, παρόλο που προτείνει την πραγματικότητα εξιδανικευμένη, μας δίνει μια πιο πειστική εικόνα της θέσης της γυναίκας, και ιδιαίτερα της μητέρας, μέσα στην παραδοσιακή ελληνική οικογένεια… Ο Νικόλαος Γύζης, ο κορυφαίος εκπρόσωπος της Σχολής του Μονάχου, υψώνει ένα δοξαστικό ύμνο στην Ελληνίδα μητέρα. Τόσο εκείνος όσο και ο δάσκαλος και φίλος του Νικηφόρος Λύτρας κατάγονταν από την Τήνο, είχαν γνωρίσει το ρόλο της μάνας στη νησιωτική κοινωνία, και διατήρησαν μια ζωηρή και τρυφερή ανάμνηση από τα παιδικά τους χρόνια.

cebcceb1cebdceb11

Νικόλαος Γύζης (1842-1901), Η ψυχομάνα (καλομάνα)
Λάδι σε μουσαμά, 105 x 73 εκ. Συλλογή Ιδρύματος Ε. Κουτλίδη

[…] Ο 20ός αιώνας ανοίγει την ελληνική τέχνη στα μοντερνιστικά ρεύματα. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του μοντερνισμού είναι η ανατροπή της αρχικής σχέσης ανάμεσα στο θέμα και στη ζωγραφική του απόδοση. Αν ένας πίνακας ζωγραφικής δεν ήταν τίποτε άλλο από μια επιφάνεια καλυμμένη με χρώματα σύμφωνα με κάποια τάξη…, όπως δήλωνε τον ίδιο καιρό ο Maurice Denis στιςΘεωρίες του, τότε το θέμα δεν είχε πια τη σημασία που του επιφύλασσε η παραδοσιακή τέχνη· το θέμα υποβιβαζόταν στο επίπεδο του οπτικού ερεθίσματος, του απλού μοτίβου. Έτσι είναι περιττό να αναζητεί κανείς βαθύτερες σημασίες στην απεικόνιση του θέματος που μας ενδιαφέρει. Άλλωστε, στις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα στη νεοελληνική τέχνη κυριαρχεί η τοπιογραφία. Σπάνια είναι τα αφηγηματικά θέματα. Ακόμη και στα πορτρέτα ο ζωγράφος ενδιαφέρεται περισσότερο για τη ζωγραφική απόδοση απ’ ότι για το απεικονιζόμενο θέμα, με εξαίρεση ίσως το Νικόλαο Λύτρα που κατάφερε να κρατήσει ακροβατώντας την ισορροπία ανάμεσα στα δύο.

cebcceb1cebdceb13

Γιώργος Σικελιώτης (1917-1984), Μάνα που παίζει με παιδί, 1950-1960, πλαστικό σε μουσαμά, 70 x 50 εκ. Ιδιωτική συλλογή

Τα πράγματα αλλάζουν στο Μεσοπόλεμο. Οι ειδικές ιστορικές συγκυρίες, η Μικρασιατική καταστροφή και η συνακόλουθη εσωστρέφεια, καθώς και η αναζήτηση μιας εθνικής αυτοβεβαίωσης που οδήγησε στην επανακαταξίωση της παράδοσης, εξηγούν τη νέα τροπή της τέχνης. Άλλωστε, ανάλογα φαινόμενα παρατηρούνται και στην υπόλοιπη Ευρώπη μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου· το φαινόμενο αυτό ονομάστηκε από τους ιστορικούς retour a l’ ordre, επιστροφή στην τάξη και στις παραδοσιακές αξίες. Τον υπαιθρισμό διαδέχεται ο ανθρωποκεντρισμός. Έτσι, τα μεγάλα θέματα και φυσικά το θέμα της μητρότητας επανέρχεται στην τέχνη. Μόνο που τώρα παίρνει τη μορφή αρχέτυπου συμβόλου.

cebcceb1cebdceb1-5

Βάσω Κατράκη (1914-1988), Η Παναγιά με το δελφίνι, 1979
Χάραξη σε πέτρα, 130 x 90 εκ. Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου

Αυτόν το χαρακτήρα θα διατηρήσουν και στα μεταπολεμικά χρόνια οι μητρότητες καλλιτεχνών όπως οι χαράκτες Τάσος και Βάσω Κατράκη ή ζωγράφων όπως ο Σικελιώτης. Ιδιαίτερα οι μητέρες της Βάσως, τοτεμικές, αρχαϊκές, αλληλέγγυες με τα παιδιά που προστατεύουν, ανάγονται σε πανανθρώπινα σύμβολα των δεινών που γνώρισε η ανθρωπότητα από τα παράλογα πάθη των πολέμων και των διωγμών. Έτσι η μοντέρνα τέχνη συναντά και πάλι το συμβολισμό της βυζαντινής εικόνας, της βυζαντινής Παναγίας. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η μοντέρνα τέχνη επανεκτίμησε τη βυζαντινή παράδοση και άντλησε διδάγματα από αυτήν.

cebcceb1cebdceb15
Χρήστος Καπράλος (1909-1993), Η Μάνα μου, 1940-1945, γύψος, 65 x 36 x 46 εκ. Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου

Ανάμεσα στους καλλιτέχνες που ύμνησαν τη Μάνα ξεχωρίζει ένας από τους μεγαλύτερους γλύπτες του20ού αιώνα, ο Χρήστος Καπράλος. Η τέχνη του ύψωσε ένα μνημείο στην κυρά Βγενιώ, την αγρότισσα μητέρα του που στάθηκε αστείρευτη πηγή έμπνευσης για το έργο του. Στην ελεύθερη δημιουργία του, ιδιαίτερα στον ορείχαλκο, αλλά και στις άπειρες τερακότες που έπλασε, το σύμπλεγμα μάνας και παιδιού παίρνει αφηρημένο και αρχετυπικό χαρακτήρα. Εδώ ο γλύπτης ενδιαφέρεται μόνο να αποδώσει με τις γλυπτικές φόρμες, με τις στάσεις, τις χειρονομίες, τη σύνθεση, το βαθύτερο νόημα αυτού του δεσμού…»

(Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα
Το θέμα της μάνας στην τέχνη. Μητέρα-Θεά,
Μήτηρ Θεού, Μητέρα του Ανθρώπου
, σελ. 12-13)

πηγή: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τράπεζας

Κοινοποιήστε

  • Facebook
  • Twitter
  • Pinterest
  • Εκτύπωση

Τελευταία νέα

  • Ευχές για καλές γιορτές ✨
    Ευχές για καλές γιορτές ✨ 24 Δεκεμβρίου 2020
  • Η δράση του σχολείου μας στις Χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις του Δήμου Κοζάνης 🧑‍🎄🌲
    Η δράση του σχολείου μας στις Χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις του Δήμου Κοζάνης 🧑‍🎄🌲 20 Δεκεμβρίου 2020
  • Έχεις Φωνή είμαστε δίπλα σου!
    Έχεις Φωνή είμαστε δίπλα σου! 16 Δεκεμβρίου 2020
  • Επιταγή voucher 200 ευρώ για να αγοράσουν 560.000 οικογένειες λάπτοπ, τάμπλετ και υπολογιστές
    Επιταγή voucher 200 ευρώ για να αγοράσουν 560.000 οικογένειες λάπτοπ, τάμπλετ και υπολογιστές 15 Δεκεμβρίου 2020
  • Έναρξη λειτουργίας e-learning πλατφόρμας
    Έναρξη λειτουργίας e-learning πλατφόρμας 15 Νοεμβρίου 2020
  • Η «Αντιγόνη» του Σοφοκλή έγινε ψηφιακό παιχνίδι με 3D περιήγηση στη Θήβα
    Η «Αντιγόνη» του Σοφοκλή έγινε ψηφιακό παιχνίδι με 3D περιήγηση στη Θήβα 13 Νοεμβρίου 2020
  • Σχολική Γιορτή 28ης Οκτωβρίου
    Σχολική Γιορτή 28ης Οκτωβρίου 27 Οκτωβρίου 2020
  • Ανακοινώθηκαν τα οριστικά αποτελέσματα του προγράμματος για την στήριξη των οικογενειών με παιδιά προσχολικής ηλικίας
    Ανακοινώθηκαν τα οριστικά αποτελέσματα του προγράμματος για την στήριξη των οικογενειών με παιδιά προσχολικής ηλικίας 14 Οκτωβρίου 2020
  • 108η επέτειος απελευθέρωσης της Κοζάνης
    108η επέτειος απελευθέρωσης της Κοζάνης 11 Οκτωβρίου 2020
  • Ανακοινώθηκαν τα προσωρινά αποτελέσματα για το Πρόγραμμα οικονομικής στήριξης οικογενειών με παιδιά προσχολικής ηλικίας (2020-2021)
    Ανακοινώθηκαν τα προσωρινά αποτελέσματα για το Πρόγραμμα οικονομικής στήριξης οικογενειών με παιδιά προσχολικής ηλικίας (2020-2021) 7 Οκτωβρίου 2020

Ανακοινώσεις

  • Ευχές για καλές γιορτές ✨
    Ευχές για καλές γιορτές ✨
  • Η δράση του σχολείου μας στις Χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις του Δήμου Κοζάνης 🧑‍🎄🌲
    Η δράση του σχολείου μας στις Χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις του Δήμου Κοζάνης 🧑‍🎄🌲
  • Έχεις Φωνή είμαστε δίπλα σου!
    Έχεις Φωνή είμαστε δίπλα σου!

Επικοινωνία

2461040640

2461040640

StroumfakiaKoz*hotmail.gr

http://stroumfakia.edu.gr

2ο χιλ Κοζάνης-Αιανής

(περιοχή Παναγίας)

Social media

Facebook Facebook

Ε Learning Πλατφόρμα
Σχολική Γιορτή 28ης Οκτωβρίου

Ηλεκτρονική ενημέρωση

Εγγραφείτε στο ενημερωτικό μας δελτίο για να μαθαίνετε τα νέα του σταθμού μας!

  • Αρχική
  • Ανακοινώσεις
  • Χρήσιμοι σύνδεσμοι
  • Επικοινωνία
© 2014 Powered & Developed by webable.gr
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΝΑΙ, το αποδέχομαι